Category: साहित्य

पुस २,काठमाडौँ । ख्यातिप्राप्त नाटककार प्रचण्ड मल्लको निधन भएको छ। केही समयदेखि अस्वस्थ उनको उपचारको क्रममा मिनभवनस्थित सिभिल अस्पतालमा निधन भएको नेपाल संगीत तथा नाट्य प्रज्ञा प्रतिष्ठानका उपकुलपति हरिहर शर्माले जानकारी दिए । उनका अनुसार मल्लको आजै पशुपति आर्यघाटमा अन्तिम संस्कार गरिनेछ। अन्तिम संस्कार अघि साढे तीन बजेदेखि उनको पार्थिव शरीर आर्यघाट परिसरमै अन्तिम श्रद्धाञ्जलीका लागि राखिने शर्माले बताए ।

मंसिर ११,काठमाडौँ । आख्यानकार नारायण निरौलाको उपन्यास ‘सेकेन्ड गड’ शनिबार एक समारोह बिच बिमोचन गरिएको छ। कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि पद्मकन्या क्याम्प नेपाली बिभागका प्रमुख साहित्यकार डा शैलेन्द्र प्रकाश त्रिपाठी, लेखक नारायण निरौला,साहित्यकार प्रभा बराल,अनुपम रोशी, सिद्धार्थ बनस्थलीका प्रमुख कार्यकारी केशब थापा तथा डाइरेक्टर सचन थापाले संयुक्त रुपमा बिमोचन गरेका हुन्। पुस्तकका लेखक नारायण निरौलाले पुस्तक रचनाको रहस्य खोतल्दै ज्ञान र अनुभवलाई संग्रहित गर्ने उद्देश्यले पुस्तक रचना गरिएको जानकारी गराए । उनले उपन्यासको धरातल भित्र रहेर ब्राह्मण र सृष्टिको रहस्यहरूलाई स्वैरकल्पना भित्र ढाल्ने प्रयास गरिएको जानकारी गराए । केशब थापाले आम…

कात्तिक १४, काठमाडौँ । मालिका केशरीको उपन्यास ‘दुङाल’ले साहित्यको माध्यमबाट तिब्बती शरणार्थीको समस्या उजागर गर्न सफल रहेको संस्कृतिविद्, अधिकारकर्मी र साहित्य समीक्षकहरूले औँल्याएका छन् । राजधानीमा आज साङ्ग्रिला बुक्सद्वारा आयोजित अन्तरसंवादका वक्ताहरूले शरणार्थी समस्यालाई राजनीतिकभन्दा पनि मानवअधिकारको दृष्टिले हेरिनुपर्नेमा जोड दिए । कार्यक्रममा इतिहासकार एवं संस्कृतिविद् रमेश ढुङ्गेलले मालिका केशरीको उपन्यास ‘दुङाल’ले सुस्ताएको राजनीतिक, सांस्कृतिक र संवेदनशील मुद्दालाई साहित्यमार्फत् उजिल्याएको टिप्पणी गरे । उनले भने, ‘अरू साहित्यमा अक्सर नभेटिने कथालाई प्रस्तुत गर्दै यस उपन्यासले शरणार्थीको नाममा हुने अन्तर्राष्ट्रिय राजनीतिप्रति पनि व्यङ्ग्य गरेको छ ।’ अङ्ग्रेजी र तिब्बती भाषामा अनुवाद भएमा…

असोज १५, काठमाडौं । रेडियो अन्नपूर्ण नेपाल ९४ मेगाहर्जले आयोजना गरेको तीन फरक/फरक प्रतियोगिताका विजेतालाई नगद पुस्कार हस्तारण गरेको छ । ‘भानु कविता महोत्सव २०७८’ , ‘गाईजात्रा कमेडी च्यालेन्ज ’ र ‘तीज मनाउने, रेडियोमा गाउने,सबैलाई सुनाउने ’प्रतियोगिताका विजयलाई १/१ लाख नगद राशीसहित प्रशंसापत्र प्रदान गरिएको हो । काठमाडौंको तीनकुनेस्थित अन्नपूर्ण कर्पोरेट टावरको सभाकक्षमा आयोजित समारोहबीच पुरस्कार हस्तान्तरण गरिएको हो। ‘भानु कविता महोत्सव २०७८’ का विजेता प्रज्वल अधिकारीलाई १ लाख पुरस्कार हस्तान्तरण गरिएको छ । अन्नपूर्ण मिडिया नेटर्वकका अध्यक्ष क्याप्टेन रामेश्वर थापा र नविल बैंकका कर्पोरेट कम्युनिकेशन हेड कृष्ण सुवेदीले विजेतालाई…

भाद्र १५,काठमाडौँ । नेपाली साहित्यको महत्त्वपूर्ण पुरस्कार मध्ये एक मानिएको मोती पुरस्कार जापानमा बसेर संसारभरका नेपाली स्रस्टाहरूको नेतृत्व गरिरहेका चितवनका स्रस्टा प्रकाश पौडेल माइलाले प्राप्त गर्ने भएका छन् । यसपटक संयुक्तरूपमा प्रदान गर्न लागिएको यो पुरस्कार नेपालमा बसेर संसारभरका स्रस्टालाई सेवा गरिरहेका लेखक, समालोचक महेश पौडेलले पनि प्राप्त गर्दैछन् । युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयअन्तर्गत प्रदान गर्दै आइएको युवा वर्ष मोती पुरस्कार पाउनेमा विराटनगर बसेर साहित्यमा सेवा गरिरहेका मीनकुमार नवोदित र काठमाडौँ बसेर भाषा, संगीत, साहित्य र संस्कृतिमा महत्वपूर्ण योगदान गरिरहेका हेम प्रभासलाई पनि दिइने मोती पुरस्कार निर्णायक समितिले जनाएको छ…

साउन १, काठमाडौं । नेपाली साहित्यका धरोहर आदिकवि भानुभक्त आचार्यप्रति श्रद्धाभाव प्रकट गर्दै एल आर आई विद्यार्थी साहित्य सञ्जालले २०८ औँ भानु जयन्ती भव्य रूपमा मनाएका छन् । साहित्य सञ्जालले विविध साहित्यिक कार्यक्रम अन्तरगत आफ्नो सिर्जना वाचन, अन्य कविका रचना वाचन, भानुभक्तीय रामायण वाचन, वक्तृत्व कला प्रतियोगिताजस्ता कार्यक्रम आयोजना गरी अनलाइन कार्यक्रममार्फत् भानु जयन्ती समारोह सम्पन्न गरेको छ । प्रतियोगितामा सयौँ विद्यार्थीहरुको प्रस्तुति र हजारौँको उपस्थितिले कार्यक्रम निकै रोचक रहेको थियो । सिर्जनशील विद्यार्थीहरुको सक्रीय सहभागितामा गठन भएको उक्त साहित्य सञ्जालले भाषा र साहित्यका क्षेत्रमा अग्रसरता देखाउँदै विभिन्न साहित्यकारहरुका जन्म…

साउन १,काठमाडौँ । साहित्य सञ्जालले विविध साहित्यिक कार्यक्रम अन्तरगत आफ्नो सिर्जना वाचन, अन्य कविका रचना वाचन, भानुभक्तीय रामायण वाचन, वक्तृत्व कला प्रतियोगिताजस्ता कार्यक्रम आयोजना गरी अनलाइन कार्यक्रममार्फत् भानु जयन्ती समारोह सम्पन्न गरेको छ । प्रतियोगितामा सयौँ विद्यार्थीहरुको प्रस्तुति र हजारौँको उपस्थितिले कार्यक्रम निकै रोचक रह्यो। सिर्जनशील विद्यार्थीहरुको सक्रीय सहभागितामा गठन भएको उक्त साहित्य सञ्जालले भाषा र साहित्यका क्षेत्रमा अग्रसरता देखाउँदै विभिन्न साहित्यकारहरुका जन्म जयन्ती, नेपाली भाषा संस्कृतिको संरक्षण र अन्य प्रतियोगितामूलक कार्यक्रमहरु आयोजना तथा सञ्चालन गरी प्रतिभा प्रस्फुटन गर्ने उद्देश्यले कार्यक्रमको गरिएको थियो । सो विद्यालयका संस्थापक शिवराज पन्तको संरक्षकत्वमा…

असार २५,काठमाडौँ । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले राष्ट्रिय तथा प्रादेशिक प्रतिभा पुरस्कार, २०७७ लगायत विभिन्न राष्ट्रिय पुरस्कारबाट आज स्रष्टा र व्यक्तित्वलाई पुरस्कृत गरेका छन् । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयद्वारा प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा आयोजित कार्यक्रममा जनही रु एक लाख राशिका ‘भगत सर्वजित् मानव मर्यादा राष्ट्रिय पुरस्कार’, महाकवि देवकोटा राष्ट्रिय पुरस्कार’, ‘गोपालप्रसाद रिमाल राष्ट्रिय पुरस्कार’ आदि पुरस्कार प्रदान गरेका हुन् । ती पुरस्कार चयनका लागि गठित विभिन्न चयन समितिको सिफारिसका आधारमा गत वैशाख ५ गते पुरस्कार पाउने प्रतिभा घोषणा गरिएको थियो । महाकवि देवकोटा पुरस्कार साहित्यका विभिन्न विधामा गरी पाँच…

रगत पसिनाले सिंचीत माटोमा अङ्कुरित बिज हुर्काउँदै, पल्लवित लोकतन्त्रको वृक्षमा गणतन्त्रको रङ्गीचङ्गी फूल फुलाएर वीरताको अमर गाथा कोरेकाहरु, परिबर्तनको प्रतिफलबाट बन्चित भएर बाँचिरहेछन् , गुमनाम जिन्दगी ! जीवनोपयोगी शिक्षाबाट ठगिएर व्यापारिकरणको नङ्ग्राले चिथोरिएर ठालुहरुको होच्याइबाट थलिएर थिलथिलो भएका पाठशालाहरुले जन्माइरहेछन् , बेरोजगार बहादुर र कान्छाहरु । पुर्णीमालाई लखेटेर औँसीले साम्राज्य गरिरहेको आधा आकाशमा झलमलाई रहेछन् , पितृसत्तात्मक सोचका ताराहरु । असमानताको कालोपत्रे बिछ्याउँदै एउटै पाङ्ग्राले रथ हाँकिरहेछन् , एक्काइसौँ शताब्दीका अर्जुनहरु । पहिचान लुकाउनेहरुको विवशता देखेर, सिर निहुराउँदै मानवता झोक्राइरहेछ । आफैँले सजाएका मन्दिर महलहरु हेर्दै, छुवाछूतले फाटेका मन सिलाउने मेसिन आविष्कार नहुनुका कारणहरु, खोजिरहेछन् आरनहरु । सङ्कीर्णताको माला भिरेर अहङ्कारको टीका लगाएर ठूलो हुने होडबाजीको मृगतृष्णामा दौडिँदै शीतयुद्धमा भाग लिइरहेछन् , धर्मका अनुयायीहरु । हुरी बतास र बर्षादसँग आत्मासमर्पण गरिरहेछन् , चिसो चुल्हो बोकेका श्रमजीवीका वासस्थानहरु । वर्गीय उत्पीडनका खाडलहरु गहिर्‍याउँदै बगिरहेछन् निरन्तर, भोकको आगोलाई निभाउन नसकेका अभावलाई बगाउन नसकेका पसिनाका नदिहरु । सुशासनको रटानले तिर्खाएर धारा उपधाराहरुले प्यास मेटेकाहरु सामुन्ने ठडिरहेछन् प्रश्नका सगरमाथाहरु आखिर, किन हटेनन् अझै बिभेदहरु ???     -मुकुन्द कृष्ण थापा खोटाङ